Sylvie

ONZICHTBARE REALITEITEN:

de veelzijdigheid van seksuele uitbuiting, meer dan het stereotype beeld

Sylvie

Dit is het verhaal van

Opgroeien en gezinssituatie

Ik was volgens mij pas drie jaar of zo, toen mijn ouders gingen scheiden. Dus ik heb daar allemaal niet zoveel van meegekregen. Maar het verliep niet al te soepel, dat weet ik wel. Ik ging bij mijn moeder wonen en die was alleen maar boos op mijn vader.

Het contact met mijn vader was er dus ook niet echt. En op een gegeven moment zat hij ineens in de bak, dus ja… Toen was er sowieso geen contact.

Een paar jaar later kreeg mijn moeder een hoop gezeik op haar werk en werd ze uiteindelijk ontslagen. Toen kon ze het allemaal niet meer aan, snap je. Werd gewoon te veel. En financieel trok ze het ook niet. Er kwam ik weet niet hoeveel hulp bij ons in huis, gemeente-dit, zorg-dat, een heel gedoe kwam erbij kijken. Maar niemand die naar mij luisterde. 

Nou, en toen moest ik dus uiteindelijk ook opzouten, daar kwam
het wel op neer. Ik moest ineens bij mijn vader gaan wonen. En zijn nieuwe vriendin Monique. Zwanger van hun tweede kind en mijn halfzusje Yara van 2,5 liep daar ook al rond. Ik vond het echt de hel. Alles draaide daar om hen en ik bestond niet. Ging het niet over Yara dan ging het wel over haar zusje in de buik.

“Hij [uitbuiter] Gaf mij toch Gewoon aandacht dus dan voor Mij was het van: ja, jullie [ouders] Geven het niet, hij wel.”
Het contact met mijn moeder verliep stroef toen ik bij mijn vader woonde. Veel ruzie. Zo erg dat we zelfs een jaar helemaal geen contact hebben gehad. Daarna ging het wel weer. Misschien een beetje gemeen van me, maar ik merkte wel dat mijn moeder dát nooit meer wilde. Ze was zo bang om mij weer kwijt te raken dat ze bijna alles goed vond, wat ik ook deed. Mijn vader zag mij ook niet meer staan, dus eigenlijk kon ik vanaf dat moment gewoon doen wat ik wilde.

School & vrienden

Op school was het niet veel beter trouwens. Ik schaamde me voor het gedoe met mijn moeder en voor mijn vader met dat stomme wijf, en werd hierdoor ook gepest. Dus ik hield andere kinderen maar een beetje op afstand.

Op de middelbare school wist ik één ding zeker: ik ga niet weer het buitenbeentje worden. Dus vanaf de eerste dag zorgde ik dat ik bij ‘het populaire groepje’ zat om het zo maar te zeggen. En hoe gaat dat, je kent het wel: beetje stoer doen, toch? Lessen skippen, grote bek tegen leraren, roken, soms blowen, alcohol. Steeds weer een stapje verder. Op een gegeven moment kwam iemand met miauw-miauw, 4-MMC.

“Dan zit je daar niet als meisje van ik ga graag naar school. dus ja, spijbelen, blowen, kattenkwaad uithalen, niet naar school komen, drinken, vriendje.”
“Mijn eerste vriendje was toen ik veertien was. Hij was iets ouder dan dat ik dacht. die was twintig jaar ouder.”

Ik was meer op straat dan thuis te vinden, weet je. Thuis was er toch alleen maar gezeik. Gezeik met m’n vader. Of anders wel met die Monique van ‘m. Dan ging ik liever chillen met de vriendengroep.

Ontmoeting & relatie

Zo heb ik Jayden leren kennen, hij kon als dertigjarige makkelijk aan drugs komen. Voor onszelf, maar ook om door te verkopen. Ik raakte er steeds meer in. Een jointje werd normaal. En nog wat later was miauw-miauw al net zo gewoon. Ik gebruikte het vaak samen met Jayden. We hadden het oprecht leuk samen, werden verliefd. En toen ging het best wel snel. Die 4-MMC kan er ook voor zorgen dat je meer zin krijgt in seks, blijkbaar. Op school kwam ik niet veel meer. Ik zakte af naar het vmbo omdat ik zoveel gemist had. En in die nieuwe klas voelde ik me niet thuis. Ik was inmiddels 16 dus ik dacht, wat doe ik nog hier? Toen ben ik met die hele middelbare school gekapt.

Omslag

Het cirkeltje van drugs verkopen, drugs gebruiken, drugs verkopen was ik op den duur ook een beetje beu. Toen ik Jayden vertelde dat ik wilde stoppen met dealen, vroeg hij: “Hoe denk je dat je je eigen drugs gaat betalen dan?” Tja, ik snapte zelf ook wel dat dat met vakkenvullen niet ging lukken.

Ronselperiode & Dwangmiddelen

Hij vertelde dat hij veel meiden kent die als escort werken en hier zelfs meer geld voor krijgen dan voor drugs dealen. Of dat niet iets voor mij was. Niet bepaald een droombaan natuurlijk, maar Jayden leek er verstand van te hebben. Ik vertrouwde hem. Hij kon me als een soort bodyguard beschermen en naar afspraken brengen. Dan regelde hij via zijn neef een motor en daarmee zou hij me overal heen kunnen brengen. Ik hoefde me geen zorgen te maken: hij beschermde me.
Nieuw project

Uitbuitingsperiode & dwangmiddelen

Nou, en zo ging het toen ook. Hij regelde de afspraken, bracht me erheen, regelde de betalingen. Het is een soort mindfuck. Voor je het weet ben jij sorry aan het zeggen omdat je je locatie niet aan hebt staan. En je vraagt je niet eens meer af waarom iemand focking 24/7 moet weten waar je bent.

Inmiddels kreeg ik alle drugs die ik maar wilde van hem, maar geld heb ik nooit gezien. Binnen een paar weken werd het steeds meer en meer. Meer mannen. Meer afspraken. Soms vijf op één avond.

Nieuw project

Ik begon GHB te gebruiken om het vol te houden. De helft van de tijd was ik zo goed als bewusteloos terwijl die mannen hun gang gingen, het maakte ze niks uit.

Op een bepaald moment dacht ik wel: mijn god, Syl, wat ben je toch aan het doen? Ik zei tegen Jayden dat ik het niet meer wilde. Maar dat was geen optie voor hem. Hij begon te dreigen dat hij mijn familie iets aan zou doen. Hij wist waar mijn ouders en halfzusjes woonden en stuurde mij soms zelfs foto’s van hen. En als ik wat zei dan kon ik zelf klappen verwachten. En geloof me, dat waren rake klappen.

“Voor mijn gevoel kon ik ook gewoon niet stoppen want als ik zou stoppen, dan kon ik ook niet meer gebruiken. En als ik niet meer kon gebruiken dan sloeg ik helemaal door.”

Op een dag reden we langs een bos en toen zei hij: ‘Oke, begin maar te graven want hier kom je straks te liggen.’ Nee, stoppen kon gewoon niet. Ik zag nog maar twee scenario’s: ik ging dood of ik werd doorverkocht. Ik zat klem.

Afloop / einde uitbuitingsperiode

Een paar weken later hoorde ik ineens niks meer van Jayden. Hij reageerde niet op mijn appjes, nam niet op als ik belde, niks. En het enige wat ik kon denken was: vindt hij me niet mooi genoeg meer? Waren er andere meisjes die het beter deden of mooier waren? Dus toen hij na een week weer belde was ik vooral opgelucht. Hij zei dat ie me miste, dat ik bijzonder was. Precies wat ik wilde horen op dat moment.

Weer een paar weken later was ik bij Jayden toen de politie een inval deed. Ze waren hem al langer op het spoor, niet alleen voor de prostitutie maar ook voor drugshandel.

De politie wilde dat ik aangifte tegen hem deed. Ze wilden hem pakken. Dat snap ik ook. Maar weet je wat het is, ik wist van andere meiden hoe dat gaat. Zo’n proces kan jaren en jaren duren. En uiteindelijk wordt het toch niks vanwege gebrek aan bewijs. Ik had daar op dat moment echt gewoon de energie niet voor. 

Na uitbuitingsperiode

Ik werd in een crisisopvang geplaatst. Maar alles in mij schreeuwde dat ik daar weg moest. De begeleiders bleven maar vragen stellen, maar ik had daar echt geen zin in. Ik was geen slachtoffer. Ik had geen hulp nodig, want ik wilde het zelf doen. Dus ik ben daar weggelopen en heb contact gezocht met de neef van Jayden.

Hij was lief voor me en begreep hoe kut de situatie was. Ik voelde me veilig bij hem. Maar ja, uiteindelijk zat hij natuurlijk in hetzelfde wereldje. 

En ik dus ook.

“Uiteindelijk heb ik ook een terugval gehad na een maand dat ik bij haar [hulpverlener] Zat, ik was natuurlijk wel gebrainwasht. Ik had het gevoel dat ik alleen voor de prostitutie was bedoeld.”

Vrouwelijke slachtoffers van seksuele uitbuiting hebben een breed scala aan kenmerken en zijn niet te specificeren in één type slachtoffer.
Morena

ONZICHTBARE REALITEITEN:

de veelzijdigheid van seksuele uitbuiting, meer dan het stereotype beeld

Morena

Dit is het verhaal van

Opgroeien en gezinssituatie

Ik kom uit een heel warm nest. Samen met mijn zus en mijn ouders woonden we in een klein dorpje in Brabant. Zo’n dorp waar iedereen de achterdeur openlaat. Het was altijd gezellig bij ons thuis, veel vriendjes en vriendinnetjes over de vloer.
“We hebben echt zo’n Jip en Janneke jeugd gehad weet je wel, gewoon fijn, warm. elk jaar op vakantie weet je. er ontbrak ons niks verder.”

School & vrienden

Op de middelbare school was ik een echte puber. Ik kreeg wat gedoe met sommige leraren. Veel gesprekken, veel nablijven.

Ik trok in die tijd veel op met Lizzy en Mick. We hadden een vriendengroep waarmee we vaak bij Lizzy’s tante hingen. Die was zo chill, ze vond echt alles prima, zelfs als we daar een jointje wilden roken, was dat geen probleem.

Ontmoeting & Relatie

Daar, bij die tante, ontmoette ik Elias. Hij woonde daar tijdelijk omdat ie in de problemen was geraakt. Hij had in België een gevangenisstraf uitgezeten en had nu geen woning meer. Hij zei dat het om een uit de hand gelopen ruzie ging. In België deed hij iets met prostitutie, maar de meisjes deden dat werk vrijwillig, vertelde hij.

Ik leerde Elias steeds beter kennen en ik vond hem wel interessant.
Misschien omdat hij 10 jaar ouder was?  Beetje een bad boy en niet zo’n braaf, burgerlijk type. Hij was heel eerlijk over zijn verleden en het leek erop dat die periode nu echt wel voorbij was.


We hadden gewoon veel dezelfde interesses en op een gegeven moment zagen we elkaar bijna elke dag. Samen sporten, hapje eten, winkelen. Soms een nachtje in een hotel. Ik was echt helemaal verliefd. We kregen echt een echte band, daarom schrok ik ook zo toen hij ineens een heel andere kant bleek te hebben.

“ja, hij trok toch wel mijn interesse omdat hij vertelde heel veel over zijn verleden maar hij liet het ook echt over komen alsof het voorbij was, weetje wel. Toen dacht ik van oké, dan heb je toch een beetje de combinatie van hij is wel de bad boy geweest, maar hij is het nu niet meer. Dus ik dacht van ja, perfect.

Omslag

Ik kreeg een berichtje van een vriend van vroeger, of ik weer een keertje kwam chillen. Elias zag dat berichtje en flipte gelijk Ik kreeg een klap en hij kneep mijn keel dicht.

Meteen daarna moest hij heel erg huilen. Hij was ook van zichzelf geschrokken en hij legde uit waarom hij zo heftig reageerde. Hij zei: 
“Ik geef zoveel om jou dat ik je niet met andere jongens wil delen.” Eigenlijk wilde hij het liefst dat ik geen contact meer zou hebben met mijn vrienden. “Wij hebben het nu toch leuk samen?”, zei hij dan.

“op een gegeven moment had ik ook mijn vriendinnen eigenlijk niet meer om me heen en en was hij ook nog de enige mening die ik nog hoorde.”
Nieuw project
“toen was ik eigenlijk gewoon een beetje zo gaan denken zoals hem, over mezelf in ieder geval.”

Ronselperiode & dwangmiddelen

Vanaf dat moment ging hij me steeds meer controleren. Hij wilde altijd weten waar ik was. En met wie. Ik moest mijn live locatie met hem delen. En hij had altijd wel een opmerking over mijn make-up of de kleding die ik aanhad als ik wegging.

Als we hadden afgesproken met mijn familie of vrienden dan zei hij steeds vaker op het laatste moment af. Hij was vaak negatief over ze. Dan zei hij dat hij de enige was die écht van me houdt en dat mijn familie en vrienden me er niet echt bij wilden hebben.

Nieuw project

Maar een dag later was hij dan weer echt superlief voor me.
Hij zorgde voor me als ik ziek was en hij kookte vaak voor me. Ik
kreeg elke dag wel bloemen, chocolaatjes of andere cadeautjes. We
raakten een beetje in onze eigen bubbel met z’n tweeën.

Uitbuitingsperiode & dwangmiddelen

Elias kwam op een dag thuis en hij zat met een probleem. Hij zat in geldnood en hij dacht dat ik misschien kon helpen. Op zich wilde ik hem natuurlijk graag helpen, hij had ook een hoop voor mij gedaan. Maar toen vroeg hij dus of ik seks zou willen hebben met een vriend van hem. Daar zouden we dan geld voor krijgen. In eerste instantie wilde ik dat natuurlijk niet. Hoezo? Met een vriend van hem? Wat moet ik daar nou mee? Maar Elias zei dat het de enige manier was om snel geld te maken. En hij had ook veel geld aan mij uitgegeven met etentjes en hotelovernachtingen.

Nieuw project

Dus, oké, één afspraak met een vriend van Elias dan. Dat was het plan. Maar ja, natuurlijk vroeg hij al snel of ik het nog een keer wilde doen. En omdat het de vorige keer op zich goed was gegaan, ging ik erin mee.

Vanaf dat moment gebeurt het steeds vaker. Elias zei steeds dat zijn schulden bijna waren afgelost en dat we dan op vakantie zouden gaan samen. We droomden van een eigen huisje, lekker bij zee. Wij samen.

“Ik wist dat als ik zou gaan praten dat mijn moeder of mijn broer of mijn oma werd doodgeschoten dus ik had voor mijn gevoel ook niet echt een oplossing en ik had verder ook niemand die zicht op me hield ofzo. geen school.”

Maar hij werd ook steeds dwingender en gewelddadiger. Als ik zei dat ik niet wilde, kon ik klappen krijgen. Soms gaf hij me stiekem drugs zodat ik me minder zou verzetten. Hij zei dat ik nergens heen kon en dat geloofde ik ook op dat moment. Ik had mijn familie en vrienden al tijden niet meer gezien. Waar had ik dan naartoe moeten gaan?

“Ja, ik heb er zelf voor gekozen. ik heb ja gezegd op de eerste keer en dit is het gevolg van mijn verslaving. ik ben een stomme mongool geweest om verslaafd te worden. ik heb me dat heel lang wel echt kwalijk genomen. ik denk door de schaamte dat ik er zo lang in ben gebleven om, schaamte om het sowieso aan iemand te vertellen. ik voelde me ook wel echt een mislukkeling van de familie”

Afloop/ einde uitbuitingsperiode

Gelukkig was Mick er. Hij is er altijd voor me geweest. Zelfs al liet ik maanden niks van me horen, dan nog stond hij voor me klaar. Hij kende mijn hele verhaal.

Toen hij zag dat ik onder de blauwe plekken zat, zei hij: ‘Het is echt klaar nu.’ Hij is naar de politie gegaan en die hebben me eigenlijk letterlijk uit die situatie gesleurd. Als Mick niet had ingegrepen, dan zat ik nu nog steeds in die wereld. Wat ben ik blij dat hij er, ondanks alles, nog steeds voor me was.

“Ik ben ervan overtuigd dat een uitbuiter niet houdt Van een gezond netwerk dus ik zou zeggen: probeer Een gezond netwerk op te bouwen die altijd, no Matter what, blijft.”

Na uitbuitingsperiode

Ik kwam in een vrouwenopvang. Daar praatte ik veel met een van de hulpverleners die daar als ervaringsdeskundige werkt. Ik vond het mooi hoe zij alles wat zij had meegemaakt kon omzetten naar iets positiefs, namelijk mij helpen. Daardoor kon ik zelf langzaam maar zeker ook meer openstaan voor positieve gebeurtenissen.

 Mijn zus was hoogzwanger op dat moment. En toen ze me belde om te vertellen dat haar kleine geboren was, barstten we allebei in janken uit. Toen wist ik echt: oke, ik moet weg hier, ik wil er zijn voor mijn zus en mijn kleine nichtje.


 En dat is uiteindelijk ook gelukt. Ik heb mijn leven weer redelijk op de rit en volg nu zelf ook de opleiding tot ervaringsdeskundige.

Vrouwelijke slachtoffers van seksuele uitbuiting hebben een breed scala aan kenmerken en zijn niet te specificeren in één type slachtoffer.
Rode vlag: Complexe scheiding
Een deel van de slachtoffers in het onderzoek heeft in hun jeugd en/of thuissituatie één of meerdere negatieve ervaringen meegemaakt. Een voorbeeld van een negatieve jeugdervaring die uit het onderzoek naar voren komt is een (complexe) scheiding van de ouders. Het kan voorkomen dat slachtoffers vanwege deze situatie (te) weinig liefde en positieve aandacht hebben ervaren, en deze elders gaan zoeken.

“Mijn vader was in het begin heel veel afwezig, dat was echt wel een duidelijke vechtscheiding tussen mijn ouders. Eigenlijk is dat kibbelen nooit gestopt. Ja, tot recent eigenlijk pas. Sinds ze een kleinkind hebben.”

SCRES –
Voor ouders in (conflict)scheiding en hun kinderen is passende hulp belangrijk. Samen met professionals, cliënten en ervaringsdeskundigen vanuit verschillende organisaties ontwikkelde Sterk Huis het praktijkinstrument SCRES; een eenvoudig in te vullen lijst met stellingen voor ouders en voor kinderen. Bij start van de hulp kan de SCRES inzicht en houvast bieden voor ouders zelf, waardoor zij beter kunnen meebeslissen over doelen en passende hulp. Daarnaast stelt het hulpverleners in staat om de hulp beter te laten aansluiten bij wat nodig is.

Voor meer informatie, download het pdf:

Problemen bij scheiding –
In Nederland krijgen jaarlijks ca. 49.000 kinderen te maken met een scheiding van hun ouders. Sterk Huis biedt hulp als de ouders er zelf niet meer uitkomen, ze elkaar minder goed begrijpen en de strijd tussen beide ouders toeneemt. Bij Sterk Huis laten we de situatie niet verder escaleren en draait het om het kind door te streven naar een goede oplossing voor iedereen. Gezamenlijk wordt er gezorgd dat het kind op een stabiele, veilige en harmonieuze wijze opgroeit in twee gezinnen.

Voor meer informatie zie: Problemen bij scheiding – Sterk Huis

Ouderschap blijft –
Wanneer een complexe scheiding het contact tussen de ouders en
het kind in de weg staat, kunnen jeugdprofessionals met de
toepassing van de gecertificeerde methodiek “Ouderschap Blijft”
hulp bieden. Het doel van deze methodiek is dat het kind een
onbelemmerd contact heeft met beide ouders.

Voor meer informatie zie: Home Ouderschap blijft 

Rode vlag: Geen contact met een van de ouders
Een deel van de slachtoffers in het onderzoek heeft in hun jeugd en/of thuissituatie één of meerdere negatieve ervaringen meegemaakt. Een negatieve jeugdervaring die in het onderzoek het meest naar voren komt is het ontbreken van contact met één van de ouders. Er is daarnaast vaak sprake van (een combinatie) van meerdere negatieve ervaringen in de kindertijd zoals blijkt uit de interviews met slachtoffers en terug te zien in onderstaande tabel.
Rode vlag: Lange hulpverleningsgeschiedenis
Uit het onderzoek blijkt dat een deel van de slachtoffers uit een problematische thuissituatie komt. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat ouders persoonlijke problematiek hebben, zoals middelengebruik of mentale problemen, of dat er financiële problemen spelen in het gezin. Regelmatig komen de slachtoffers al op jonge leeftijd in aanraking met hulpverlening binnen hun gezin. Om die reden wil dit onderzoek benadrukken dat hulpverlening binnen gezinnen een belangrijke rol spelen in het herkennen van risicofactoren voor seksuele uitbuiting.

“Ja, toen in de tijd was jeugdzorg wel. Dat was voor mijn zus en mijn moeder dus ik kreeg niet eens van die zorg zeg maar. Op een gegeven moment heb ik gevraagd van kan ik niet ook een keer met jullie praten? Ja, maar he, dit is eigenlijk niks van jou. Het is van jouw moeder en van jouw zus. Dus iedere keer als we een gesprek hadden, dan werd ik weggestuurd.”

Hoe gaat het later? –
Sterk huis heeft in samenwerking met collega-organisaties onderzoek gedaan naar de ervaringen en het effect van de ontvangen hulpverlening voor kinderen van 6 tot 16 jaar en hun ouders. In het longitudinale onderzoek ‘Hoe gaat het later?’ worden de positieve en negatieve impact van de hulpverlening gemeten bij de start en afsluiting van de hulpverlening en ook in de periode daarna. Dit maakt het mogelijk om het effect van de hulp te meten en met de opgedane inzichten de hulpverlening verder te verbeteren.

Voor meer informatie, download het pdf:

Wijkrechtspraak Tilburg –
Gemeente Tilburg is in 2023 het project Wijkrechtsspraak Tilburg gestart, waarin ze beogen jongeren en gezinnen met multi-problematiek vroegtijdig te signaleren en te helpen, met veel aandacht voor de persoon en de problemen waarmee hij of zij te maken heeft. Het doel van de wijkrechter is om problemen op te lossen en voert ook gesprekken om rechtzaken te voorkomen. Bij wijkrechtspraak staat namelijk niet de rechtszaak centraal, maar de mens met hun problemen.

Voor meer informatie zie: Wijkrechtspraak Tilburg

Jeugd- & Gezinteam – Bijeen Heusden –
Sterk Huis werkt samen met de Gemeente Heusden als aanspreekpunt voor gezinnen met vragen of zorgen over de ontwikkeling van hun kind(eren), gezinssituatie of de opvoeding. Het Jeugd- en Gezinsteam (JGT) begeleidt gezinnen, zodat zij weer grip krijgen op de situatie. Dit doet de jeugd- en gezinsprofessional door passende ondersteuning te bieden, waardoor het gezin op weg geholpen wordt en uiteindelijk geen ondersteuning meer nodig heeft. Gezien het succes van het JGT, is de ambitie om deze teams in meerdere gemeentes aan te gaan bieden.

Voor meer informatie zie: Jeugd- & Gezinsteam – Bijeen Heusden

Rode vlag: Gebrek aan liefde en aandacht vanuit de thuissituatie
Uit het onderzoek blijkt dat een groot deel van de slachtoffers negatieve ervaringen hebben opgedaan in hun jeugd en/of thuissituatie. Ook het missen van liefde en aandacht vanuit thuis, zowel in het verleden als het heden, is een negatieve jeugdervaring die uit het onderzoek naar voren komt. De slachtoffers hebben juist wel behoefte aan liefde en aandacht en dat gebrek kan een reden zijn voor de slachtoffers om dit ergens anders te zoeken. Hierdoor zijn de meiden kwetsbaarder zijn voor daders van seksuele uitbuiting.

“Vanaf dat moment begon alle ellende als het ware. Want ik kon niet echt goed met hem [vader] opschieten en ik had ook een stiefmoeder waar ik heel erg mee botste, dus ja. Ik ging eigenlijk meer de aandacht opzoeken bij andere mensen en juist bij de verkeerde mensen als het ware.”

Rode vlag: Ouderlijke controle mist/misleiding thuisfront
Een deel van de slachtoffers verbleef tijdens de ronsel- en uitbuitingsperiode thuis. Uit het onderzoek blijkt dat de slachtoffers allerlei excuses gebruiken om ervoor te zorgen dat hun ouders niet ontdekken wat er aan de hand is. Zo zorgen de slachtoffers er op verschillende manieren voor dat hun leven er voor de buitenwereld zo normaal mogelijk uitziet. Het komt ook voor dat ouders weinig zicht hebben op hun kind en dat het daardoor voor het slachtoffer makkelijker is om haar tweede leven te leiden.

“Ik wilde gewoon zo graag dat niemand erachter kwam dus ik deed gewoon alles op alles zetten dat niemand erachter zou komen. School goed doen, gewoon een normaal leven leiden, met vriendinnen afspreken.”

Rode vlag: Gepest worden
Uit het onderzoek blijkt dat er een aantal slachtoffers zijn die op school gepest werden. Dit kan voor hen een aanleiding zijn om er alles voor te doen om ergens bij te horen. Hierdoor kunnen zij kwetsbaarder zijn voor groepsdruk en/of de aandacht en invloed van (foute) vrienden.

“Ja, dat heeft er wel voor gezorgd dat ik ben gaan kijken van, oke hoe kan ik zo snel mogelijk bij een populair groepje horen op school. Ik had vriendinnen, die zaten allemaal in dat populaire groepje. Ik voor mijn gevoel net niet. Elke keer viel ik net buiten de boot ofzo, dus ja ik wilde gewoon nog meer erbij horen.”

“Het was een soort van kliek die in de aula altijd samenzat en ja, ik dacht als ik daarbij zit dan is het veilig.”

Rode vlag: Problemen op school
Uit het onderzoek blijkt dat een deel van de slachtoffers problemen ervaren op school. Het kan bijvoorbeeld zijn dat zij door hun thuissituatie moeite hebben om bij te blijven en daardoor vroeg uitvallen. Door problemen op school en/of verzuim is er vanuit school vaak minder zicht op de slachtoffers en hun netwerk. Dit maakt hen kwetsbaarder voor daders van seksuele uitbuiting.

“Als ik uit school was, of als ik gewoon niet naar school wilde gaan dan fietste ik naar hem en dan zei ik tegen mijn moeder: ‘Ik ben naar school.’ Dan fietste ik gewoon naar hem toe.” “

Mijn broer was altijd van ons tweeën de soort zwakste. Uiteindelijk zat ik dus in dat groepje, werd ik populairder op school, en toen werd hij gepest en dan sprong ik er altijd tussen. Dan ging ik altijd mijn broer helpen. Dat werd dan uiteindelijk wel weer een vechtpartij, dus dan moest mijn moeder weer alsnog op school komen.”

Dichtbij in de klas –
Met het programma ‘Samen Sterk op Scholen’ biedt Sterk Huis hulp bij zorgen om kinderen uit peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, basisscholen en/of jongeren van middelbare scholen en het middelbaar beroepsonderwijs. Het programmaonderdeel ‘Dichtbij in de klas’ heeft als doel om hulpvragen op het gebied van gedrag, ontwikkeling en veiligheid van een kind/jongere vroegtijdig en laagdrempelig te signaleren en in de eigen leefomgeving op te pakken om de kans op een goede ontwikkeling en een mooie toekomst te vergroten.

Voor meer informatie, download het pdf:

Team op Maat –
Sterk Huis levert ondersteuning aan kinderen die te maken krijgen met meervoudige problematiek via een intern begeleidingsteam op school: Team op Maat. Door continue aanwezigheid zorgt het team voor een laagdrempelig aanspreekpunt voor ouders waardoor de weg naar hulpverlening versneld wordt, problemen snel gesignaleerd en vroegtijdig besproken worden. Via regelmatig contact met ouders zorgt Team op Maat voor ondersteuning, maar blijft de regie bij de school en ouders zodat gezamenlijk de juiste hulp aangeboden kan worden.

Voor meer informatie zie: Team op Maat – Programma

Track 013 portVolio –
In samenwerking met diverse jeugdzorgpartners biedt Sterk Huis een bovenschoolse voorziening voor leerlingen die zijn uitgevallen of dreigen uit te vallen binnen het reguliere Voortgezet Onderwijs (VO): Track013. Track013 biedt een tijdelijke, veilige setting met groeps- en individuele ondersteuning op zowel onderwijs- als sociaal-emotioneel gebied in samenwerking met jeugdhulp.

Voor meer informatie zie:Arrangementen / TRACK 013 PortVolio

Rode vlag: Ingrijpende jeugdervaringen
Een belangrijke risicofactor voor slachtofferschap van seksuele uitbuiting is het meemaken van ingrijpende jeugdervaringen (Adverse Childhood Experiences: ACEs). Vroege traumatische gebeurtenissen kunnen leiden tot psychische problematiek, zoals PTSS, depressie, angststoornissen, en een laag zelfbeeld. Ook komt uit dit onderzoek naar voren dat een groot deel van de slachtoffers ten minste één, maar vaak meerdere ingrijpende jeugdervaringen heeft meegemaakt.

Persona Jailey –
Bij Sterk Huis hebben we meerdere persona’s ontwikkeld die symbool staan voor de verschillende cliëntgroepen. De Persona’s zijn gecreëerd samen met onze eigen cliënten en op basis van hun eigen ervaringen. Een van deze persona’s is Jailey, zij krijgt zoals vele kinderen en jongeren dagelijks te maken met veelvuldige problematiek waardoor zij meervoudige ingrijpende jeugdervaringen heeft.

Nieuw project

Voor meer informatie zie: Infographic Jailey pdf

HIC –
Sterk Huis heeft onderzoek gedaan naar jonge meisjes die vaak al een lange hulpverleningsgeschiedenis achter de rug hebben, vanwege de meervoudige ingrijpende jeugdervaringen waar ze al op jonge leeftijd mee te maken hebben. Wanneer problematiek niet goed wordt geduid en geen adequate hulp wordt ingezet, kan de situatie verder escaleren. Om die reden is vroegtijdige gespecialiseerde hulp noodzakelijk, als alternatief voor doorplaatsingen en/of gesloten plaatsingen.

Voor meer informatie, download het pdf:
Rode vlag: Gebruiken en verkopen van drugs
Een deel van de slachtoffers in dit onderzoek gebruikt verdovende middelen, waaronder drugs. Drugs wordt door sommige slachtoffers uit het onderzoek gebruikt als coping mechanisme om de uitbuiting te doorstaan, maar kan ook door de dader gebruikt worden als dwangmiddel om controle uit te oefenen. Veelvuldig drugsgebruik kan zorgen dat slachtoffers veel geld nodig hebben om hun drugsverslaving te onderhouden. Het komt regelmatig voor dat daders van seksuele uitbuiting daarnaast ook handelen in drugs. Door slachtoffers eerst drugs te laten verkopen of afleveren zijn zij al bekend in het netwerk van de dader en zijn zij kwetsbaarder voor verdere uitbuiting.

“Zo dacht ik ook echt van, ja het is maar een wietplantage. Er staan maar een stuk of twintig planten ofzo, zo’n indruk maakt dat niet. Daaraan kun je wel zien dat ik niet die sturing heb gehad in het verleden zoals dat hoort, want als jij als kind een goede basis hebt meegekregen, dan begrijp je wel dat een wietplantage, dat dat niet normaal is. Voor mij was het van oh dat vind ik wel interessant eigenlijk.”

Novadic Kentron-
Novadic Kentron is expert in verslavingszorg. Zij hebben verschillende locaties in Noord-Brabant, waaronder in Tilburg. Hier kunnen mensen met verschillende verslavingen terecht om ervan af te komen. Er zijn diverse hulpvormen mogelijk, zoals ambulant, online of in de kliniek.

Voor meer informatie zie: Geef jezelf een Nieuwe Kans! – Novadic-Kentron Verslavingszorg

Rode vlag: Snel intiem worden
Een van de methodes die daders van seksuele uitbuiting kunnen toepassen is het beginnen van een romantische relatie en intimiteit met het slachtoffer. Door in deze relatie snel de grenzen op het gebied van seksualiteit te verleggen, wordt de stap naar prostitutie voor het slachtoffer kleiner. Ook kan het voorkomen dat de dader op intieme momenten beelden maakt, waarmee hij het slachtoffer later kan chanteren.

“Op een gegeven moment werd de band tussen mij en (naam uitbuiter) van vriendschappelijk en samen drugs gebruiken naar wel intiem. Van GHB word je ook heel opgewonden, dus ja wij werden ook snel intiem samen.”

Training seksualiteit –
Bij Sterk Huis worden er verschillende trainingen aan professionals gegeven op het gebied van seksualiteit. In de training “Seksualiteit Intimiteit en Relaties” doen deelnemers kennis en vaardigheden op die nodig zijn om reflectief en effectief te kunnen werken rondom de gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen, jongeren en volwassenen. In de training “Duiden van seksueel grensoverschrijdend gedrag” krijgen professionals onder andere handvaten om te bepalen of seksueel gedrag van kinderen en jongeren gezond is, om om te gaan met seksueel experimenteergedrag, en om de mate van grensoverschrijding in te schatten.

Voor meer informatie over de trainingen zie: Training ‘seksualiteit, intimiteit en relaties’ – Sterk Huis 
En: Training ‘Duiden van seksueel grensoverschrijdend gedrag’ – Sterk Huis

‘Girls’ Talk’ –
Binnen Sterk Huis wordt veel gebruikgemaakt van de methodiek Girls’ Talk. Dit is een groepsgericht programma over seksualiteit, relaties en weerbaarheid. De methodiek is erop gericht meisjes relationeel en seksueel weerbaar te maken en om onbedoelde zwangerschappen te voorkomen. Girls’ Talk is een programma van acht wekelijkse bijeenkomsten van anderhalf uur. De looptijd van het programma is twee maanden

Voor meer informatie zie: Girls’ talk | Nederlands Jeugdinstituut

Rode vlag: Vroegtijdige schoolverlater
Problemen op school kan een risicofactor zijn voor slachtoffers van seksuele uitbuiting. Als gevolg van deze problemen kan het voorkomen dat het slachtoffer school vroegtijdig verlaat zonder een diploma te behalen. Het slachtoffer moet dan op zoek gaan naar andere manieren om geld te verdienen, waardoor zij kwetsbaar wordt voor daders van seksuele uitbuiting.

“Ik heb wel een keer een mailtje gestuurd van: nou, ik kom niet meer naar de les of, ik ga geen stagelopen. Ik had zoiets gestuurd en dan kan konden ze ook wel gaan denken van ja, maar waarom dan niet? Want jouw punten zijn eigenlijk hartstikke goed. Waarom zou je in een keer stoppen weet je wel?”

“Toen ben ik nooit meer echt naar school gegaan. Toen kwam ik echt veel met die instellingen te maken. Ik was toen net twaalf dat ik op die middelbare school kwam, toen ben ik gelijk uithuisgeplaatst. In de tijd dat ik op de middelbare school zat, gebeurde eigenlijk alles. Ik werd uithuisgeplaatst. Mijn moeder zag ik bijna nooit. Het ging gewoon allemaal in een keer en zo. Het was gewoon een gekke puinhoop. Ja, dat eigenlijk. Toen ben ik van school weggegaan en toen ben ik gestopt.”

Leerplicht Doorstroompunt Midden-Brabant –
De gemeente Tilburg werkt met het Leerplicht – Doorstroompunt Midden-Brabant. Deze probeert leerlingen met veel verzuim in beeld te houden. Indien een jongere van onder de 18 niet naar school gaat gaan zij samen met jongere, ouders en school op zoek naar mogelijkheden. In de basis wordt gestimuleerd om de leerling alsnog een startkwalificatie te laten behalen. Anders wordt er gekeken naar alternatieven.

Voor meer informatie zie: Leerplicht – Doorstroompunt Midden-Brabant

Rode vlag: gebrek aan inspraak; dader regelt en bepaalt
Uit het onderzoek is gebleken dat tijdens de uitbuitingsperiode het gebruik van dwangmiddelen toeneemt. Naast een toename in harde dwangmiddelen wordt tijdens de uitbuitingsperiode ook veel gebruik gemaakt van zachte dwangmiddelen. Een van de soorten zachte dwangmiddelen uit het onderzoek die alleen in de uitbuitingsperiode toegepast wordt is gebrek aan inspraak, waarbij de dader bepaalt waar, hoe vaak en hoe het slachtoffer wordt uitgebuit. De dader is dan degene die alle afspraken regelt, maar ook bepaalt welke handelingen het slachtoffer moet uitvoeren en hoeveel de klanten betalen.
Rode vlag: drugsafhankelijkheid/drogeren
Een drugsverslaving kan door daders van seksuele uitbuiting gebruikt worden als dwangmiddel. Zij bieden hun slachtoffers bijvoorbeeld gratis drugs aan, waarna zij later gedwongen worden deze terug te betalen door voor de dader te werken. Ook komt het voor dat daders van seksuele uitbuiting hun slachtoffers drogeren, zodat zij minder weerstand kunnen bieden in de uitbuitingssituatie.

“Toen hij die GHB niet meer kon betalen en dat ik wel vaker seks moest hebben met anderen om dan GHB te krijgen en onder invloed heb ik daar ook ja op gezegd omdat ik dacht ja, ik moet ook mijn verslaving onderhouden. Ik had geen baan meer, geen opleiding meer.”

“Dan kreeg ik wel weer GHB toegediend, want hij zag wanneer de drugs aan het uitwerken was. Dus dan kreeg ik gewoon weer nieuwe toegediend. Dan was mijn drang zo groot dat ik het ook wel wilde nemen.”

Rode vlag: Harde dwangmiddelen: geweld/bedreiging/chantage
Uit het onderzoek blijkt dat er vooral in de uitbuitingsperiode door daders veel gebruikt gemaakt wordt van verschillende soorten harde dwangmiddelen. Door dreiging en/of fysiek geweld richting het slachtoffer zelf, en dreigen met geweld richting familie van het slachtoffer zorgen zij ervoor dat slachtoffers het gevoel krijgen dat ze niet weg kunnen. Ook drogeren of chanteren met bijvoorbeeld belastende beelden of informatie komen regelmatig voor.

“Eigenlijk toen na die keer veranderde echt wel zijn toon dat ik alle GHB moest terugbetalen en dat ik voor hem moest werken en dat hij inmiddels wist waar mijn oma woonde, waar mijn moeder woonde, waar mijn broer was, waar iedereen werkte. Hij werd gewelddadig, ook echt wel heel veel dreigementen om mijn moeder dood te schieten en ja toen had ik al vrij snel door ja, ik heb eigenlijk geen keus.”

“Ik wist dat als ik zou gaan praten dat mijn moeder of mijn broer of mijn oma werd doodgeschoten dus ik had voor mijn gevoel ook niet echt een oplossing en ik had verder ook niemand die zicht op me hield ofzo. Geen school.”

Rode vlag: Lage aangiftebereidheid
Onder slachtoffers van seksuele uitbuiting is de aangiftebereidheid laag. Slachtoffers zijn bijvoorbeeld bang om niet serieus genomen te worden, kunnen negatieve ervaringen met de politie hebben, er kan te weinig bewijs zijn, ze zijn nog loyaal aan de dader en/of zijn bang voor wat de dader zal doen wanneer zij aangifte doen. Uit het onderzoek blijkt tevens dat slachtoffers terughoudend zijn bij het doen van aangifte, omdat zij zelf mogelijk ook strafbare feiten hebben gepleegd en bang zijn hiervoor veroordeeld te worden of omdat het een langdurig proces is waar ze liever niet aan beginnen. Dit kan ervoor zorgen dat slachtoffers van seksuele uitbuiting uit beeld blijven en de daders ongestraft blijven.

“Toen zei hij van, terwijl ik zo getraumatiseerd en beschadigd was zei hij van: ja, als je aangifte doet kunnen we misschien kijken met de stukjes dat jij strafbare dingen hebt gedaan, misschien kunnen we strafvermindering regelen. Ik denk wat? Ik word opgesloten? Luister, ik ga niks doorzetten hier.”

“En de verhalen om mij heen ook. Ik hoorde meiden die deden aangifte, een proces van jaren en jaren. Vaak gebrek aan bewijs. Dat was niet per se het probleem bij mij. Het was meer het gevoel van, je gaat dat proces in en vaak loopt het uit op niks en dan wordt aan hen verteld van: ze heeft dit en dat en zus en zo verteld. Dan worden ze weer vrijgelaten. Ik ga mezelf dit niet aandoen zo’n proces.”

Rode vlag: Gebrek (h)erkenning slachtoffer
Uit het onderzoek blijkt dat slachtoffers van seksuele uitbuiting zich vaak niet bewust zijn van het feit dat ze slachtoffer zijn. Ze hebben bijvoorbeeld het idee dat ze vrijwillig met het sekswerk begonnen zijn en/of dat de uitbuiting hun eigen schuld is. Zeker wanneer er sprake is van een relationele band tussen de dader en het slachtoffer blijkt uit het onderzoek dat slachtoffers vaak niet inzien dat ze in een uitbuitingssituatie zitten.

“Ik wist niet dat ik slachtoffer was he, ik zei niet: ik word verkracht. Ik zei: ik heb seks weet je wel. Ja, en ik zei niet: ik word gemanipuleerd tot drugsgebruik nee, ik zei gewoon: ik gebruik drugs weet je.”

“Hij heeft jou gewoon misbruikt!” En dan krijg je wel de informatie van: oh dit is seksueel misbruik, loverboy praktijken en dit en dat. Je dacht eigenlijk dat het heel klein was, zo voelde het voor mij ook. Het was alleen dat ik soms een raar onderbuikgevoel had. Thuis is het nog erger, dus dan ja.”

Rode vlag: Herhaald slachtofferschap

Uit het onderzoek blijkt dat slachtoffers die reeds hulpverlening hebben (gehad) voor de seksuele uitbuiting toch nog de behoefte kunnen hebben om terug te keren naar de dader. Het gebrek aan (h)erkenning van het slachtofferschap en/of loyaliteit richting de dader, vaak als gevolg van een lange periode van manipulatie, dragen hieraan bij. Voor hulpverlening is het daarom belangrijk dat er samen met het slachtoffer veel aandacht besteed wordt aan de (h)erkenning van slachtofferschap. Daarnaast moeten professionals blijven signaleren op mogelijke nieuwe uitbuitingssituaties.

Voor meer informatie over het signaleren van seksuele uitbuiting download de signalenkaart van “Dit is ook mensenhandel”: signalenkaart-seksuele-uitbuiting

“Ik had gewoon het gevoel van, ik moet terug, ik moet terug. Ik had de hele tijd zo’n stem in mijn hoofd en dat heb ik ook gezegd tegen haar [hulpverlener]. Ik heb het gevoel dat ik terug moet en ik wil dat niet. Toen heb ik die avond ben ik helaas de opvang verlaten. Ze zei ook: ook al ga je hier weg, je kan altijd terugkomen. Die nacht ben ik dus teruggegaan naar mijn mannen, ik heb ze weer opgezocht in (plaatsnaam). Dat was geen welkomstcomité wat klaarstond, ik heb toen echt vreselijke dingen meegemaakt die avond.”

Rode vlag: Kleine samenwerkingsverbanden tussen familieleden of vrienden
Ondanks de complexiteit van grote criminele netwerken die zich richten op seksuele uitbuiting, blijkt uit dit onderzoek dat er bij binnenlandse uitbuiting daarentegen ook kleine samenwerkingsverbanden zijn waarbij er een familiaire of vriendschappelijke band bestaat tussen de (mede)daders. De sociale band tussen de daders vergroot de onderlinge loyaliteit en maakt het extra ingewikkeld om deze kleinere samenwerkingsverbanden inzichtelijk te krijgen.

“Ik weet nog dat hij mij een keer naar de gang riep en toen stelde hij mij voor aan iemand en hij zei: dit is mijn neefje. Die was ook 40 intussen al en toen zei van ja, ik moest een rondje draaien even leuk praten met hem. Ik dacht: dat wordt een klant voor vanavond en toen kon ik eigenlijk weer zitten. Toen dacht ik oké, weet je. Komt er nu niks? Dat was wel verwarrend voor mij. Maar goed, dat bleek gewoon dat hij bezig was met koppelen aan zijn neefje. Dat was ook een vrouwenhandelaar. Ik ben uiteindelijk dus ook doorverkocht naar dat neefje. Zij hadden meiden in Antwerpen staan, en ik ben zelf van die oudere man dus naar dat neefje gegaan.”

Beschermende factor: fijne thuissituatie

Uit het onderzoek blijkt dat een fijne thuissituatie en afgeronde opleiding beschermende factoren kunnen zijn, maar deze kunnen slachtofferschap van seksuele uitbuiting niet voorkomen.

‘Niet mijn kind’ –
Op de website “Niet mijn kind” kunnen ouders terecht wanneer zij een onderbuikgevoel hebben dat er iets mis is. Hier is informatie te vinden over onder andere, (seksuele) uitbuiting, op welke signalen te letten, en waar ouders terecht kunnen wanneer ze denken dat hun kind in een netwerk van seksuele uitbuiting zit.

Voor meer informatie zie: Start – Niet mijn kind

Rode vlag: misbruik kwetsbare positie: minderjarig slachtoffer
Uit het onderzoek blijkt dat daders misbruik maken van de kwetsbare positie van een slachtoffer. De kwetsbaarheid bestaat vaak uit het feit dat het om een minderjarig slachtoffer gaat. Minderjarigen zijn makkelijker beïnvloedbaar en zijn minder in staat tot het inschatten van risico’s.

“Maar ook gewoon van het onwetende. Kijk een meisje, als je mij nu zo probeert te bespelen dan gaat dat heel anders. Tegen een meisje van veertien, als jij 34 bent, dan is dat toch gewoon een makkie?”

Leeftijd slachtoffers –
Uit het onderzoek blijkt dat 67% van de slachtoffers minderjarig was ten tijde van de uitbuiting.

Rode vlag: onverwacht agressieve kant
Uit het onderzoek blijkt dat dwangmiddelen zowel in de ronselperiode als in de uitbuitingsperiode worden toegepast. Er is een duidelijk verschil te zien in welke dwangmiddelen worden toegepast in de ronselperiode en welke dwangmiddelen in de uitbuitingsperiode. In de ronselperiode wordt een slachtoffer vaker misleid en gemanipuleerd, bijvoorbeeld door het beloven van een mooie toekomst samen (zachte dwangmiddelen). In de uitbuitingsperiode verandert dat en is er vaker sprake van harde dwangmiddelen. Voorbeelden van harde dwangmiddelen zijn chantage, fysiek geweld of het dreigen met geweld richting familieleden van het slachtoffer. De omslag tussen manipulatie en misleiding naar ‘plots’ meer gewelddadig gedrag is duidelijk terug te zien in onderstaande quotes:

“Toen schrok hij ook nog zelf heel erg van zijn reactie, dus toen dacht ik van: dan zal het wel geen gewoonte zijn ofzo, weet je wel.”

“Of hij gaf mij een klap, of hij deed mijn keel dichtknijpen ofzo, maar hij deed iets heel raars. Toen schrok ik ook zo erg van hem, toen schrok hij ook helemaal. Toen was hij ook in een keer aan het huilen van, wauw, wat doe ik? Dat was heel raar.”

Rode vlag: isolatie
Uit het onderzoek blijkt dat slachtoffers vaak geïsoleerd worden en weggehouden worden van hun sociale omgeving. Isoleren van het slachtoffer is een rode vlag, omdat daardoor een ronsel- of uitbuitingssituatie minder snel opgemerkt wordt. Daarnaast kan het ervoor zorgen dat het slachtoffer het idee/gevoel heeft niemand anders te hebben dan de dader.
Voor meer informatie, download het pdf:
Rode vlag: controle gedrag
De kwetsbaarheid van een slachtoffer schuilt vaak in haar afhankelijkheid van de dader die is gecreëerd ten tijde van de ronselperiode. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat gedurende de ronselperiode het slachtoffer afhankelijk is geworden van de dader, doordat hij haar geïsoleerd heeft van haar sociale omgeving en daardoor volledig de controle over haar heeft. Onderstaande quote geeft duidelijk weer hoe dergelijk controlegedrag eruit kan zien:

“Toen werd hij wel controlerend over mijn telefoon en over de vriendinnen die ik had en over kleding die ik aantrok en over of ik make-up kon op doen of niet. Welke trein ik ging pakken, ja in ieder geval allerlei van die rare dingen. Of dat hij vanaf een ander perron zeg maar, mij in de gaten aan het houden was, wat ik aan het doen was.”

Rode vlag: lieve kant tonen
Wanneer slachtoffer en dader vrienden, familie of partners van elkaar zijn, ontstaat er vaak een emotionele afhankelijkheid van het slachtoffer richting de dader. Door de emotionele band die is gecreëerd kan er een groot machtsverschil ontstaan. Het slachtoffer is extreem kwetsbaar, terwijl de dader situaties van mishandeling afwisselt met het geven van liefde en aandacht; datgene waar een slachtoffer juist zo naar op zoek is.

“Ja toen hij aankwam met een bosje bloemen voor mijn
moeder. Vond ik geweldig. Maar ja, de keerzijde is hij komt
aan met een bosje bloemen voor mijn moeder en
vervolgens begint hij mij te tetsen. Ja dat is apart.”

Rode vlag: Schuldgevoel aanpraten
Een andere vorm van manipulatie is het aanpraten van schuldgevoelens. De dader zorgt ervoor dat het slachtoffer bij hem in het krijt komt te staan. Bijvoorbeeld doordat het slachtoffer bij de dader in huis woont en de dader daar op een later moment iets voor terug wil krijgen of het slachtoffer daarvoor wil laten betalen.

“Toen kreeg ik zo’n, op de ouderwetse manier, zo’n fase dat hij dingen voor mij ging doen, en kopen en mij meenemen naar restaurants. Niks was te gek. Hij was drugsverslaafd, heroïne. Dat kost natuurlijk heel veel geld, en ik kostte ook een heleboel geld. Dus ja. Een probleem. Ik vond het super zielig en ik voelde me schuldig, maar ik had ook geen geld. Ik werkte niet, ik zat nog op school en was heel jong. Ja, jeetje. Sorry, wat kan ik doen? Toen zei hij: ik weet wel wat, maar ja. Dat was denk ik een week, maximaal anderhalve week nadat wij elkaar leerden kennen. Dat ging steeds van kwaad tot erger, steeds een stapje heftiger. Meer, langer. Meer mannen, hij had steeds meer geld nodig, steeds meer problemen erbij.”

Rode vlag: mooie toekomst beloven/misleiden
Het onderzoek bevestigt nogmaals dat daders tijdens de ronselperiode gebruikmaken van kwetsbare omstandigheden of de kwetsbare positie van een slachtoffer. Deze kwetsbaarheid maakt slachtoffers beïnvloedbaar en vatbaarder voor misleiding. Een vorm van misleiding is het aanknopen van een liefdesrelatie en het schetsen van een mooie toekomst samen, hetgeen in onderstaande quote duidelijk naar voren komt:

“Toen zei hij van: […] dan gaan we gewoon sparen. Dan gaan we een appartement huren, dan gaan we ergens anders in Nederland waar geen familie zit en geen vriendinnen, dan gaan we daar gewoon een nieuw leven opbouwen. Met een schone lei, dan vergeten we gewoon alles wat er is gebeurd. Toen zei hij van: ja, met dat werk kan je wel heel veel geld verdienen in een korte tijd, dus als je dat dan eigenlijk een korte tijd doet dan kunnen we daarna weg, en dan gaat alles helemaal goed zijn.”

Rode vlag: dwangmiddelen veranderen van ronselperiode naar uitbuitingsperiode
Uit het onderzoek blijkt dat er veel verschillende soorten dwangmiddelen gebruikt worden door daders van seksuele uitbuiting tijdens zowel de ronselperiode als de uitbuitingsperiode. Wat vooral opvalt is dat het gebruik van harde dwangmiddelen toeneemt tijdens de uitbuitingsperiode in vergelijking met de ronselperiode. Ook worden er in de uitbuitingsperiode andere soorten zachte- en harde dwangmiddelen gebruikt, bijvoorbeeld drogeren.
Rode vlag: moeilijk uit de uitbuitingssituatie komen
Het is voor slachtoffers van seksuele uitbuiting moeilijk om uit de uitbuitingssituatie te komen. Zij zijn vaak zo geïsoleerd geraakt, dat op het moment dat een slachtoffer de uitbuitingssituatie wil laten eindigen er (gevoelsmatig) niemand meer is waar zij terecht kunnen. Verder zijn schaamte en het niet erkennen van eigen slachtofferschap factoren die bijdragen aan het feit dat slachtoffers moeilijk uit de uitbuitingssituatie kunnen komen.

“Toen vroeg ik aan mijn vader of hij met mij een sigaret wilde roken. Toen in de tuin heb ik het volgens mij aan mijn vader verteld. Maar ik weet niet eens meer in hoeverre, volgens mij had ik verteld dat wij ruzie hadden gehad en dat hij mij had geslagen en dat ik gewoon heel erg bang was. Dat ik weg wilde […]. Toen op een gegeven moment vroeg hij [uitbuiter] aan mij ook of ik even met hem wilde praten. Toen hebben wij denk ik vijf minuten in de tuin gestaan en toen wilde ik eigenlijk gewoon weer met hem [uitbuiter] mee.”

Beschermende factor: onvoorwaardelijk en gezond netwerk

Op het moment dat er sprake is van een onveilige thuissituatie en het meisjes ontbreekt aan aandacht, warmte, liefde en veiligheid kan dit ervoor zorgen dat zij op een andere manier in deze behoefte gaan voorzien. Het vergroot de kans dat meisjes in risicovolle situaties terechtkomen, doordat zij weglopen van huis en zich ergens anders huisvesten. Het hebben van een gezond netwerk los van de uitbuitingsituatie is daarom van groot belang. Let wel, een netwerk hoeft niet te bestaan uit meerdere personen. Eén persoon in het leven van het slachtoffer die haar onvoorwaardelijke steun biedt, kan al van belang zijn in het voorkomen of beëindigen van slachtofferschap.

JIM Methodiek –
Binnen Sterk Huis wordt veel gewerkt met de methodiek ‘JIM’, een aanpak die gericht is op het netwerk van de jongere. JIM staat voor ‘Jouw Ingebrachte Mentor’ en is een steunfiguur die de jongere zelf kiest uit de eigen omgeving, zoals een buur, tante, sportcoach of opa. Een JIM treedt namens de jongere op als vertegenwoordiger richting het gezin en professionals. De JIM is een bekende van de jongere en ouders, waardoor hij goed kan meedenken en professionals kan adviseren. De JIM krijgt daarmee een belangrijke rol bij het maken van een goed plan en de uitvoering hiervan.

Voor meer informatie over de JIM aanpak zie: jimwerkt.nl

Beschermende factor: Toekomstperspectief

Beschermende factor: Toekomstperspectief Uit het onderzoek blijkt dat wanneer slachtoffers een toekomstperspectief hebben, dit een positieve uitwerking heeft op het toewerken naar een beter leven. Een voorbeeld hiervan is het volgen van een opleiding tot ervaringsdeskundige.

Een goede toekomst voor slachtoffers van seksuele uitbuiting
In het onderzoek “Trajectbenadering: een goede toekomst voor slachtoffers van seksuele uitbuiting” is er bij Sterk Huis een pilot uitgevoerd met betrekking tot de leerwerkcoach. In deze pilot kregen de meiden die slachtoffer waren van seksuele uitbuiting en bij Sterk Huis verbleven begeleiding van een leerwerkcoach. Samen keken zij naar de talenten en wensen van het meisje om haar toekomstperspectief te versterken.

Zie voor meer informatie over de pilot en de rest van het onderzoek:
Een goede toekomst voor slachtoffers van seksuele uitbuiting – Sterk Huis